Dla pszczół pyłek kwiatowy jest cennym pokarmem o wysokiej zawartości białka, tłuszczów, węglowodanów, witamin, aminokwasów i innych niezbędnych dla życia związków. Przy niedostatku pyłku rozmnażanie pszczół ustaje, pszczoły szybko słabną, stają się niezdolne do pracy i przedwcześnie giną.
Wśród głównych grup substancji w największej ilości występują w pyłku kwiatowym cukry (33,7%), następnie białko ogólne (23,9%), celuloza (22,4%), woda (9,5%), lipidy całkowite (5,4%), biopierwiastki (1,3%), związki fenolowe (1,2%) i witaminy (0,2%). Wymienione składniki dają ogólną wartość 97,6% (tab. poniżej). Około 70% substancji znajdujących się w pyłku kwiatowym (wyłączając wodę i celulozę) odznacza się działaniem biologicznym.
Skład chemiczny pyłku
|
Składniki |
Średnia zawartość (%) |
|---|---|
|
Białko ogólne |
23,9 |
|
Lipidy całkowite |
5,4 |
|
Cukry |
33,7 |
|
Związki fenolowe i triterpenowe |
1,2 |
|
Witaminy |
0,2 |
|
Biopierwiastki |
1,3 |
|
Inne składniki |
9,5 |
|
Łącznie |
97,6 |
|
|
|
Właściwości odżywcze i lecznicze produktów pszczelich znane były od czasów prehistorycznych. Były one wykorzystywane nie tylko w postaci artykułów żywnościowych, ale również jako leki stosowane w różnego rodzaju dolegliwościach. Współcześnie nauka potwierdza ich lecznicze właściwości. Pszczoły zbierają z kwiatów pyłek, mieszają z odrobiną miodu, nektaru i wzbogacając wydzieliną własnych gruczołów w postaci uformowanych kulek, obnóży przenoszą do ula w specjalnych koszyczkach na tylnych obnóżach. Pyłek kwiatowy (obnóża) nazywany często pyłkiem pszczelim stanowi kompozycję wielu ważnych dla organizmu człowieka składników odżywczych. Pyłek kwiatowy (obnóże) można wykorzystać z powodzeniem jako suplement diety. Pyłek kwiatowy odznacza się silnym działaniem adaptogennym.
|
Składniki |
W 100g |
W 1łyżeczce (10g) |
|---|---|---|
|
Energia |
262 kcal |
26 kcal |
|
Białko |
20,1g |
2g |
|
Tłuszcz |
4g |
0g |
|
Węglowodany |
36,1g |
4g |
|
Błonnik |
6,4g |
1g |
Pyłek kwiatowy jest produktem bardzo bogatym w biologicznie aktywne substancje. W ziarnach pyłku pochodzących z różnych gatunków roślin stwierdzono obecność ponad 250 substancji. Do zasadniczych grup związków należą białka i aminokwasy, flawonoidy, węglowodany, lipidy i kwasy tłuszczowe, enzymy i koenzymy, witaminy oraz sole mineralne.
|
Składniki biologiczne pyłku kwiatowego |
Właściwości lecznicze |
|
Męskie fitohormony |
przeciwutleniające |
|
Niezbędne aminokwasy |
anaboliczne |
|
Wszystkie rodzaje witamin |
odnawiające |
|
Makro- i mikroelementy |
ochraniające komórki |
|
Nienasycone kwasy tłuszczowe |
przeciwbakteryjne |
|
Fenole i kwasy fenolowe |
immunoregulujące, przeciwzapalne |
|
Flawonoidy |
ochraniające przed napromieniowaniem, żółciopędne |
|
Alkaloidy, glikozydy |
ochraniające przed niedokrwistością |
|
Cukry (w tym pochodzące z nektaru) |
wzmacniające naczynia włosowate |
|
Białka roślinne |
przeciwmiażdżycowe, ogólnie wzmacniające |
Właściwości biologiczne (źródło: Hodowla pszczół pod redakcją naukową prof. dr hab. Jerzego Wilde, prof. dr hab. Jarosława Prabuckiego)
W badaniach klinicznych za najważniejsze właściwości biologiczne uznano: odżywcze, regeneracyjne, hipolipemiczne (zmniejszające stężenie lipidów w surowicy krwi, odtruwające (detoksykacyjne), adaptogenne, antybakteryjne, przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwnowotworowe.
Właściwości medyczne (źródło: Hodowla pszczół pod redakcją naukową prof. dr hab. Jerzego Wilde, prof. dr hab. Jarosława Prabuckiego)
W badaniach i profilaktyce medycznej wykazano między innymi, że pyłek kwiatowy stosowany w postaci różnych preparatów daje dobre wyniki w leczeniu: hiperlipidemii i miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, choroby nadciśnieniowej, zapalenia mięśnia sercowego, anemii, chronicznych obstrukcji, wzdęć i infekcji jelita grubego, impotencji u mężczyzn, chorób nowotworowych, schorzeń wątroby o różnej etiologii, stanów zapalnych i przerostu gruczołu krokowego, niedokrwistości wynikającej z niedoboru żelaza, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, chorób układu oddechowego, chorób nerwowych, psychicznych, alergicznych, tężyczki, rogowacenia białego, i opryszczkowego zapalenia skóry.
